ශ්‍රී ලංකාවේ කොරල් පද්ධති, සොබාදහමේ ආකර්ෂණීය ස්ථානවලින් එකක් වන අතර, එය විවිධ ජීවීන්ගේ නිවහනක්, ආහාර මාර්ගයක් සහ රැකවරණයක් සැපයන අගනා පරිසර පද්ධතියක් ලෙස සැලකේ. මෙය මුහුදේ අතිශය වැදගත් හා අධ්විතීය පුරාවෘත්තයක් ලෙස පවතී. ශ්‍රී ලංකාවේ බොහෝ ප්‍රදේශවල කොරල් පර පද්ධති විශාල ප්‍රමාණයකින් හා විවිධත්වයකින් යුක්ත වේ.එමඟින් සොබාදහමට සහ සංචාරක කර්මාන්තයට විශාල වටිනාකමක් ලබා දේ.

ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රධාන කොරල් පර පද්ධති පිහිටි ප්‍රදේශ.

හිකඩුව- හිකඩුව කොරල් පර ජාතික උද්‍යානය (Hikkaduwa Coral Sanctuary) ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රමුඛතම කොරල්පර සංරක්ෂණ ස්ථානයක් වේ. මෙය ගාල්ල දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා ඇති අතර, මෙහි කොරල් පර අත්දැකීමක් ලබා ගැනීමට විශාල සංචාරක පිරිසක් පැමිණේ. හිකඩුවේ කොරල් පර පද්ධතියේ අඳුරක්, හරිත හා ලා හෝ කළු පාට වර්ණවලින් යුක්ත වීම එහි ජීව විවිධත්වය ප්‍රදර්ශනය කරයි.හිකඩුවේ කොරල් පර දැකීම සඳහා දූර ඇස් සහිත බෝට්ටු පහසුකම් ද ඇති අතර, ධීවර ක්‍රියාකාරකම් සහ මුහුදු ක්‍රීඩා ආකර්ෂණීය වශයෙන් දැකිය හැක.

මිරිස්ස- මෙහි මුහුදු ජීවීන් විශාල ප්‍රමාණයක් ඇති අතර, මිරිස්ස විනෝද ක්‍රීඩා, සෙල්ෆි ඡායාරූප ගැනීම සහ මුහුදේ සාමකාමී පරිසරය නිසා එය සංචාරකයන්ගේ ප්‍රියතම ස්ථානයක් ලෙස දක්වයි. මෙය කලාපීය පරිසරය පමණක් නොව, ගෝලීය දුර්ලභ සත්ව විශේෂ ගණනාවක් ද දැකගත හැකිය.

පාසිකුඩා- මේ කොරල් පර ප්‍රදේශය හමුවන්නේ දකුණු වෙරළට ආසන්නයෙනි. සුන්දර වෙරළ තීරයක් සහිත අතර, මෙම ප්‍රදේශයේ මුහුදු කොරල් පර අත්දැකීම් සහ විනෝද ක්‍රීඩා සඳහා විශේෂ අවස්ථා ඇත. මෙය බටහිර වෙරළේ ප්‍රධානම කොරල් පර ප්‍රදේශයකි. මෙම ප්‍රදේශය තුළ ධීවර කටයුතු හා සංචාරක අත්දැකීම් සඳහා ඉතා ප්‍රසිද්ධය.

කල්පිටිය- කල්පිටිය, ශ්‍රී ලංකාවේ නැගෙනහිර වෙරළ තීරයේ පිහිටි ප්‍රදේශයක් වන අතර, මෙහි විශේෂ වශයෙන් හඳුනාගත් කොරල් පර අධ්‍යයනයට යොමුවන පුද්ගලයින්, ධීවර කටයුතු හා ප්‍රභේදාත්මක සංචාරකයින් දැකගත හැකිය.

ශ්‍රී ලංකාවේ කොරල් පර පද්ධතිය විවිධත්වයෙන් යුක්ත වන අතර, මෙහි අක්තිනොයිඩ් (Scleractinia) කොරල් පර වර්ග විශාල ප්‍රමාණයක් දක්නට ලැබේ. කොරල් පර ප්‍රධාන වශයෙන් කැල්සියම් කාබනේට්(calcium carbonate) නිපදවන අතර, ඒවා මුහුදු පතුලේ ශක්තිමත් ස්කැලිටන් එකක් ලෙස ගොඩනැගෙයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ කොරල් පද්ධතියේ වැදගත්කම.

ජීව විවිධත්වය රැකීම-කොරල් පර පද්ධතියේ විවිධ කොරල් පර සහ අන්‍ය මුහුදු ජීවී විශේෂවලින් සමන්විත විශාල ජීවිත ප්‍රමාණයක් ඇත. මෙය විවිධ මත්ස්‍යයින්, ක්ෂුද්‍ර ජීවීන්, හා මල් මලක් ජීවින් සඳහා නිවහනක් සපයයි. මෙහි ඇති ජීවීන් මුහුදු පරිසරය තුළ නාබියක් ලෙස ක්‍රියා කරයි, ජලයේ ගුණාත්මකභාවය පවත්වාගෙන යාමටත්, ශාක හා සත්ව විශේෂයන්ගේ වර්ධනයටත් සමඟ ඒවා එකිනෙකට ගොඩනැගී ඇත.

ආර්ථිකයට සහය වීම-ශ්‍රී ලංකාවේ කොරල් පර පද්ධති සංචාරක කර්මාන්තයට විශාල දායකත්වයක් සපයයි. කොරල් පර, විශේෂයෙන් හිකඩුව, මිරිස්ස, කල්පිටිය සහ පාසිකුඩා ආදි ප්‍රදේශවල සංචාරකයන්ට විනෝදාස්වාදයට විශාල ආකර්ෂණයක් ඇත. කොරල් පර පද්ධති සොබාදහමට ආදරය කරන සංචාරකයන්ට විශේෂ අත්දැකීම් ලබා දීමෙන්, දේශීය ආදායම සඳහාද වැදගත් පිටුවහල්ක් වේ.

ධීවර කර්මාන්තයට සහාය වීම-කොරල් පර පද්ධති, විශේෂයෙන්ම බහුතර ජීවීන්ගේ මුලික ආහාර මාර්ගයක් ලෙස ක්‍රියාකරයි. මෙය ධීවර කටයුතුවලින් ජීවිතාන්තයට සහාය වන ස්වභාවික සම්පත් එකක් වේ. කොරල් පර පද්ධති ඇතිවීම, මත්ස්‍ය නිෂ්පාදන වැඩි කිරීමටද සහය වේ.

උරගාමී ජල මට්ටමේ ප්‍රතිරක්ෂණය-කොරල් පර පද්ධති, මුහුදු මට්ටමේ හා පවතින තාප ස්වභාවය පාලනය කිරීමට විශේෂ කාර්යක් ඉටු කරයි. කොරල් පර පද්ධති විසින් කාබන් ඩයොක්සයිඩ් අවශෝෂණය කර, කාබන් අඩු කරන අතර, උෂ්ණත්වය පාලනය කිරීමටද වැදගත් වේ.

ආපදාවන්ට ආරක්ෂාවක් ලෙස තිබීම-කොරල් පර පද්ධති, වෙරළ ප්‍රදේශයන්ට ආපදාකාරී සුළං හා මහා මෝදර කුණාටුවලින් ආරක්ෂාව සපයන ස්වභාවික බාධක ලෙස ක්‍රියා කරයි. එමඟින් මුහුදු මට්ටමෙන් ඉහලට එන සුළං හා මහා කුණාටු බලපෑම් පහව යන අතර, වෙරළ ප්‍රදේශ වල වැසියන්ට සෙසු ආරක්ෂාවක් ලබා දෙයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ කොරල් පද්ධතියට එල්ලවන ප්‍රධාන අභියෝග.

ගෝලීය උණුසුම (Global Warming)- ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමෙන්, මුහුදු ජලයේ උෂ්ණත්වය වැඩිවීමේ දී කොරල් පර සඳහා විශාල බලපෑමක් ඇති වේ. කොරල් පර උණුසුමට ඉතා සංවේදී වන අතර, උෂ්ණත්වය වැඩි වන විට කොරල් විනශයක් (coral bleaching) සිදුවේ. මෙහිදී කොරල් පර ශාකවල ජීවී හැඩය, එහි වර්ණය, සහ විශේෂිත මූලික සාධක අහිමි වෙයි.

කාලගුණික වෙනස්කම් (Climate Change)- කාලගුණික වෙනස්කම් නිසා සුළං සහ මෝදර කුණාටු වැනි ස්වභාවික විනාශයන් වැඩිවීමෙන්, කොරල් පද්ධතිය විනාශයට පත් වේ. මේ අධික සුළං සහ මහා මෝදර තීරාව, කොරල් පද්ධතියේ ශිලා වැනි තැන් විනාශ කරයි.

අභ්‍යන්තර සංචාරක ක්‍රියාකාරකම් (Unregulated Tourism)- පාලනය නොවූ සංචාරක ක්‍රියාකාරකම්, විශේෂයෙන් කොරල් පර අත්දැකීම්, බෝට්ටු පැදවීම්, හා මුහුදු ක්‍රීඩා, කොරල් පර පද්ධතියට විශාල හානි කරයි. සංචාරකයන් විසින් කොරල් පර කඩා දැමීම, හා ඒවායේ වර්ධනයට බලපාන ජීවීන්ට හානියක් කරයි.

මත්ස්‍ය වාසය හා ධීවර ක්‍රියාකාරකම් (Overfishing and Harmful Fishing Practices)- ධීවර කටයුතු වැඩි නිසා හානි කිරීම, කොරල් පර ජීවී පද්ධතියේ පවතින විශේෂ සංවර්ධනය හා අහිතකර බලපෑම් ඇති කරයි.

පරිසරයෙහි දූෂණය (Pollution)- ගංගා සහ ගොවිපළ මාර්ගයෙන් මුහුදට කාන්දු වන කෘෂිකාර්මික රසායනික ද්‍රව්‍ය සහ ප්ලාස්ටික් අපද්‍රව්‍ය, කොරල් පද්ධතියට විශාල බලපෑම් ඇති කරයි. කාබන් අඩු කිරීම සඳහා මෙම දූෂණ පාලනය කිරීමට අවධානය යොමු කළ යුතුය. ප්ලාස්ටික්, තෙල් සහ කාබන් දූෂණය කොරල් පර පද්ධතියේ ජීවීන්ට විශාල තර්ජනයක් වේ.

පැවතීමට ඇති ඉඩ ප්‍රමාණය අඩුවීම(Sedimentation)- මුහුදු පරිසරය තුළ කාබන් අඩු කළ නොහැකි තෙල් හා දිය යන බර ද්‍රව්‍යවල ප්‍රවාහනය නිසා, කොරල් පද්ධතිය නිරන්තරයෙන් මතුපිට වැසී බරවෙයි. එය කොරල් පර අහිතකර පරිසරයක් බවට පත්වීමට හේතුවක් වේ.

අනවසර මුහුදු සම්පත් එකතුවීම් (Coral Mining) - කොරල් පර භාවිතා කරමින් ගොඩනැගිලි ඉදි කිරීම් සහ නිවාස සැකසුම් සඳහා කොරල් විනාශ කිරීම පරිසර හිතකාමී ක්‍රියාවක් නොවේ. එයින් ද කොරල් විනාශ  වේ.

මෙම නිසා ශ්‍රීලංකාව තුළ කොරල් පද්ධතිය ආරක්ෂා කිරීමත් එය සංරක්ෂණයට පියවර ගැනීමත් අනිවාර්යය වේ.

තිසාරා රාජපක්ෂ.