වර්ණ මංගල්‍යය
පෘථිවි තලයේ විවිධ භූගෝලීය පිහිටීම් අනුව විවිධ කලාප වලට වෙන් කර ඇති බව අප සියලු දෙනා දන්නා කරුණකි.එම කලාප අතරින් සුවිශේෂී කලාපයක් ලෙස ආසියානු කලාපය හදුනා ගත හැකිය .මෙම ආසියානු කලාපයද නැගෙනහිර ආසියාව,දකුණු ආසියාව ,අග්නිදිග ආසියාව ආදී ලෙස තවත් කලාප වලට බදා ඇත.වසර 5000කට වඩා වැඩි ඉතිහාසයකින් යුක්ත දකුණු ආසියාව ඉපැරණි ශිෂ්ඨාචාරයකට උරුමකම් කියයි. දකුණු ආසියාවේ ප්‍රබලතම රට ඉන්දියාව නිසාවෙන් කලාපයේ සෙසු රටවල් රටවලට ද ඉන්දියානු බලපෑම සෘජුව හා වක්‍රව එල්ල වේ .මේ නිසා ඉන්දියාව මුල් කරගෙන ගොඩනැගෙන සංස්කෘතික ආගමික අධ්‍යාපනික හා සමාජයීය ආභාෂයන් සෙසු කලාපීය රටවල් වලට ද පැතිර යයි .ඉන්දියාව තුල පවතින පොහොසත් සහ විවිධාකාර වූ සංස්කෘතිය ප්‍රදර්ශනය කරනු ලබන එක් මාධ්‍යක් ලෙස ඉන්දියානු උත්සව හදුනා ගත හැකිය.මේ සෑම එකකින්ම අද්විතීය සිරිත් විරිත්, සම්ප්රදායන් මෙන්ම චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර පවතී.
උත්සවයක් යනු සාමාන්යයෙන් චාරිත්‍ර, සම්ප්රදායන්, සැමරුම් සහ ක්‍රියාකාරකම් සමූහයකින් සංලක්ෂිත විශේෂ සිදුවීමක් හෝ අවස්ථාවකි. උත්සව බොහෝ විට සංස්කෘතික ආගමික හෝ සෘතුමය චාරිත්‍රවලට සම්බන්ධ වන අතර ප්‍රජාව, ප්‍රීතිය සහ අත්දැකීම් වලින් සංලක්ෂිත වේ. මෙම සිදුවීම් ප්‍රාදේශීය, ජාතික හෝ ගෝලීය විය හැකි අතර, ඒවා ප්‍රජාවක සමාජ හා සංස්කෘතික අනන්‍යතාවය හැඩගැස්වීමේදී සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි .
බොහෝ උත්සවවලට ගැඹුරු සංස්කෘතික මූලයන් ඇති අතර ඒවා ඓතිහාසික සිදුවීම්, ආගමික විශ්වාසයන් හෝ සම්ප්‍රදායික පිළිවෙත් සමඟ බැඳී ඇත. ඒවා බොහෝ විට ප්‍රජාවන්ට ඔවුන්ගේ සංස්කෘතික උරුමයන් ප්‍රකාශ කිරීමට සහ සැමරීමට මාර්ගයක් ලෙස සේවය කරයි. උත්සව මිනිසුන් ඒකරාශී කිරීමේ මාර්ගයකි. එය නව අස්වනු නෙලීම හා සම්බන්ධව සමරන ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාවක් හෝ අලුත් අවුරුදු උදාව වැනි ගෝලීය උත්සවයක් වේවා, මේ සියල්ල තුලින් බිහිවන උත්සව සාමූහිකත්වයේ හැඟීමක් ඇති කරයි. උත්සව බොහෝ විට සලකුණු කරනු ලබන්නේ පරම්පරාගතව පැවත එන විශේෂිත චාරිත්‍ර, සිරිත් විරිත් සහ සම්ප්රදායන් මගිනි. මෙම චාරිත්‍රවලට සංස්කෘතික හෝ ආගමික වැදගත්කමක් ඇති උත්සව, පෙරහැර, විශේෂ යාඥාවන් හෝ සංකේතාත්මක ක්‍රියාකාරකම් ඇතුළත් විය හැකිය. උත්සව යනු ප්‍රීතියේ හා සැමරුම් කාලයකි. ඔවුන් සාමාන්‍ය ජීවිතයෙන් විවේකයක් ලබා දෙන අතර සංගීතය, නැටුම්, ආහාර සහ විවිධ විනෝදාස්වාද භුක්ති විඳීමට මිනිසුන්ට එක්වීමට ඉඩ සලසයි. බොහෝ උත්සවවල ගැඹුරු අර්ථයන් නියෝජනය කරන සංකේතාත්මක අංග ඇතුළත් වේ. නිදසුනක් වශයෙන්, හෝලි උත්සවයේ භාවිතා කරන වර්ණ ජීවිතයේ විවිධ පැතිකඩයන් සංකේතවත් කරන අතර, අලුත් අවුරුදු උදාවේ මධ්‍යම රාත්‍රිය දක්වා ගණන් කිරීම සංකේතවත් කරන්නේ නව ආරම්භයකට මාරුවීමයි.
ආර්ම්භය හා ඉතිහාසය.
හෝලි යනු මූලික වශයෙන් ඉන්දියාවේ සහ ලොව පුරා සිටින ඉන්දියානු ඩයස්පෝරාව අතර සමරනු ලබන වර්ණවත් උත්සවයකි. එය වසන්තයේ පැමිණීම සනිටුහන් කරමින් සහ නපුරට එරෙහිව යහපත ජයග්‍රහණය කිරීම සමරන ඉන්දියාවේ වඩාත් ජනප්‍රිය උත්සවයකි. මෙම උත්සවය එහි සජීවී වාතාවරණය, උද්යෝගිමත් උත්සව සහ වර්ණ කුඩු සහ ජලය සෙල්ලම් කිරීම සඳහා ප්රසිද්ධය.
හෝලිගේ මූලාරම්භය විවිධ ජනප්‍රවාද සහ මිථ්‍යාවන් වෙත දිව යයි. හෝලි හා සම්බන්ධ වඩාත් ජනප්‍රිය කථාවලින් එකක් වන්නේ හින්දු මිථ්‍යා කථාවලින් එන හෝලිකා සහ ප්‍රහලාද්ගේ පුරාවෘත්තයයි. කතාව ගෙතෙන්නේ “හිරන්‍යකශිපු නම් යක්‍ෂ රජු වටා වන අතර ඔහුව විනාශ කළ නොහැකි වූ වරයක් ලබා දී ඇත. කෙසේ වෙතත්, ඔහුගේ පුත් ප්‍රහලද් විෂ්ණු දෙවියන්ගේ භක්තිවන්ත අනුගාමිකයෙකු විය. රජුගේ සොහොයුරිය වන හෝලිකා ගින්නෙන් ප්‍රතිශක්තියක් ඇති බව විශ්වාස කෙරිණි. හිරණ්‍යකශිපු, ප්‍රහ්ලාද්ව මරාදැමීමට උත්සාහ කරමින්, හෝලිකාට ප්‍රහ්ලාද්ව ඇගේ උකුලේ තබාගෙන ගින්නක වාඩි වන ලෙස නියෝග කළේය. සියල්ලන්ම පුදුමයට පත් කරමින්, ප්‍රහලාද් නිරුපද්‍රිතව මතු වූ අතර, හෝලිකා මිය ගියාය.” මෙම සිදුවීම නපුරට එරෙහිව යහපත ජය ගැනීම සංකේතවත් කරයි.
හෝලි හා බැඳුනු තවත් පුරාවෘත්තයක් වන්නේ ක්‍රිෂ්ණා සහ රාධාගේ සෙල්ලක්කාර හා දඟකාර ආදර කතාවයි. පුරාවෘත්තයට අනුව, “ඔහුගේ නිල් සම සඳහා ප්‍රසිද්ධ තරුණ ක්‍රිෂ්ණා, ඔහු සහ රාධා අතර සමේ වර්ණයෙහි තියුණු වෙනස ගැන ඔහුගේ මවට පැමිණිලි කළේය. ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ක්‍රිෂ්ණාගේ මව සෙල්ලක්කාර ලෙස යෝජනා කළේ, රාධාගේ මුහුණට සමාන පෙනුමක් ඇති කිරීම සඳහා වර්ණවලින් ආලේප කළ හැකි බවයි.” හෝලි සමයේදී වර්ණ සමඟ සෙල්ලම් කිරීමේ මෙම සම්ප්‍රදාය මෙම මිථ්‍යාවෙන් ආරම්භ වූ බව කියනු ලැබේ .
ඓතිහාසික වශයෙන්, හෝලි උත්සවය සියවස් ගණනාවක් පුරා සමරනු ලැබ ඇති අතර, එහි මූලයන් විවිධ පුරාණ ග්‍රන්ථ සහ ශුද්ධ ලියවිලිවල සොයාගත හැකිය. කාලිදාස වැනි කවියන්ගේ කෘති ඇතුළු සම්භාව්‍ය සංස්කෘත ග්‍රන්ථ කිහිපයක හෝලි සැමරීම ගැන සඳහන් වේ.හෝලි උත්සවය ඉන්දියාවේ විවිධ ප්‍රදේශවල උද්යෝගයෙන් සමරනු ලබන අතර, ඒ සෑම එකක්ම එහි අනන්‍ය චාරිත්‍ර හා සම්ප්රදායන් ඇත. සමහර ස්ථානවල විවිධ තේමා සහ චාරිත්‍රානුකූලව දින කිහිපයක් පුරා හෝලි සමරනු ලබයි. උත්සවය කාලයත් සමඟ පරිණාමය වී ඇති අතර, එහි ප්‍රීතිය, වර්ණය සහ නපුරට එරෙහිව යහපත ජයග්‍රහණය කිරීමේ මූලික සාරය රඳවා ගනිමින් නව අංග සහ සංස්කෘතික භාවිතයන් ඇතුළත් කර ඇත.
සැමරුම් සහ සම්ප්රදායන්
වසන්තයේ පැමිණීම සනිටුහන් කරමින් හෝලි සාමාන්යයෙන් සමරනු ලබන්නේ මාර්තු මාසයේදීය.සෑම අවුරුද්දකම මාර්තු මාසයේ පූර්ණ චන්ද්‍රගහනයෙන් පසු දිනයේය. උත්සවය ආරම්භ වන්නේ හෝලි දිනට ආසන්න දිනක හෝලිකා දැහැන් (ගිනි මැලයක්) සමඟින්ය. එය නපුරු බලවේග ගිනි තැබීම සංකේතවත් කරයි. හෝලි දිනයේදී, මිනිසුන් එකතු වී වර්ණ කුඩු (ගුලාල්), ජල බැලූන් සමඟ සෙල්ලම් කිරීමට සහ සජීවී නැටුම් හා සංගීතයේ නිරත වෙති. එය සමාජගත කිරීම, සමාව දීම සහ මිත්රත්වයන් සහ සබඳතා අලුත් කිරීම සඳහා කාලයකි. සාම්ප්‍රදායික හෝලි රසකැවිලි සහ ප්‍රණීත ආහාර පිළියෙළ කර ඇති අතර, මිනිසුන් බොහෝ විට එකිනෙකාගේ නිවෙස්වලට ගොස් සුබ පැතුම් හුවමාරු කර ගැනීමට සහ උත්සව ආහාර බෙදා ගනී. මෑත කාලවලදී, හෝලි සැමරුම් ඉන්දියාවෙන් ඔබ්බට ව්‍යාප්ත වී ඇති අතර, ලොව පුරා සිටින ප්‍රජාවන් උත්සවය සැමරීම සඳහා සිදුවීම් සංවිධානය කරයි. හෝලි යනු වර්ණ සැමරීමක් පමණක් නොව එකමුතුකම, ආදරය සහ ප්‍රජාවන් එකට බැඳ තබන ධනාත්මක බලවේග සැමරීමකි. උත්සවයේ සංස්කෘතික හා සමාජීය වැදගත්කම නිසා එය ඉන්දියාවේ සහ ඉන් ඔබ්බෙහි ප්‍රියමනාප සහ පුලුල්ව අපේක්‍ෂිත සිදුවීමක් බවට පත් කර ඇත.
හෝලි උත්සවයේ ප්‍රධාන අංග
හෝලි, වර්ණ මංගල්‍යය, වසන්තයේ පැමිණීම සනිටුහන් කරමින් හින්දු සංස්කෘතියේ විචිත්‍රවත් හා ප්‍රීතිමත් උත්සවයකි. මෙම උත්සවය එහි වර්ණවත් සහ සජීවී වාතාවරණය නිසාවෙන්ම ලෝකයේම ප්‍රසිද්ධ වී ඇත.මෙම හෝලි උත්සවයේ ප්‍රධාන අංග අතර,
• වර්ණ (ගුලාල් සහ අබීර්)-හෝලි උත්සවයේ වඩාත් සුවිශේෂී ලක්ෂණය වන්නේ "ගුලාල්" සහ "අබීර්" ලෙස හඳුන්වන වර්ණවත් වර්ණ කුඩු සෙල්ලක්කාර ලෙස භාවිතා කිරීමයි. මිනිසුන් මෙම වර්ණවලින් එකිනෙකා ආලේප කරයි. වර්ණ යෙදීමේ ක්‍රියාව සමාජ බාධක බිඳ දැමීම සහ එකමුතුකම හා සමානාත්මතාවය සැමරීම සංකේතවත් කරයි
• ජල බැලූන් සහ ජල තුවක්කු - ජලය හෝලි සැමරුම්වල අනිවාර්ය අංගයකි. මිනිසුන් සෙල්ලක්කාර ලෙස එකිනෙකා තෙමීමට ජල බැලූන් සහ ජල තුවක්කු භාවිතා කරයි. මෙම සම්ප්‍රදාය උතුරු ඉන්දියාවේ විශේෂයෙන් ජනප්‍රිය වන අතර උත්සව සඳහා ප්‍රබෝධමත් සහ සජීවී අංගයන් එක් කරයි.
• සාම්ප්‍රදායික ගීත සහ සංගීතය- හෝලි සමඟ සජීවී සංගීතය සහ සාම්ප්‍රදායික ජන ගී, "හෝලි ගීත" හෝ "හෝලි කේ ගීත්" ලෙස හැඳින්වේ. මෙම ගීත උත්සව ආත්මයට එකතු කරන අතර බොහෝ විට ප්‍රජා උත්සව සහ රැස්වීම් වලදී වාදනය වේ.
• නැටුම් සහ සැමරුම්- හෝලි සමයේදී නැටීමට සහ සැමරීමට මිනිසුන් එකට එකතු වේ. උතුරු ඉන්දියාවේ ජවසම්පන්න "භන්ග්‍රා" සහ ගුජරාටයේ අලංකාර "ගර්බා" වැනි සම්ප්‍රදායික ජන නැටුම් ඉදිරිපත් කෙරේ. ප්‍රීතිමත් වාතාවරණයක් තුළ නැටීමට සහ විනෝද වීමට කණ්ඩායම් බොහෝ විට විවෘත ස්ථානවල රැස් වේ.
• ගිනිදැල් - හෝලි වලට පෙර දින රාත්‍රියේ, ප්‍රජාවන් හොලිකා දහන් චාරිත්‍ර සඳහා එක්රැස් වන අතර, නපුරට එරෙහිව යහපත ජයග්‍රහණය කිරීම සංකේතවත් කිරීම සඳහා ගිනිදැල් දල්වනු ලැබේ. මෙම චාරිත්‍රය හින්දු මිථ්‍යා කථාවලින් එන හොලිකා සහ ප්‍රහලාද්ගේ පුරාවෘත්තය මත පදනම් වේ.
• රසකැවිලි සහ විශේෂ හෝලි ප්‍රණීත ආහාර- බොහෝ ඉන්දියානු උත්සව මෙන්, හෝලි රසකැවිලි සහ විශේෂ ප්‍රණීත ආහාර බෙදා ගැනීම සමඟ සම්බන්ධ වේ. සාම්ප්‍රදායික හෝලි කෑමවලට "ගුජියා" (පැණිරස ඩම්ප්ලිං), "තණ්ඩයි" (කුළුබඩු සහිත කිරි මත පදනම් වූ පානයක්) සහ අනෙකුත් උත්සව සංග්‍රහ ඇතුළත් වේ
• සාම්ප්‍රදායික ඇඳුම්- හෝලි සමයේදී මිනිසුන් බොහෝ විට සුදු හෝ ලා පැහැති ඇඳුම් අඳින්නේ වර්ණ කුඩු වල දෘශ්‍ය බලපෑම වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා ය. උත්සව ඇඳුමට කුර්තා, චූරිදාර් සහ ඩුපට්ටා වැනි සාම්ප්‍රදායික ඇඳුම් ද ඇතුළත් විය හැකිය.
• ප්‍රජා රැස්වීම් සහ සිදුවීම්- හෝලි යනු ප්‍රජා බැඳීම් සහ සමාජ රැස්වීම් සඳහා කාලයකි. සාමූහිකව හෝලි සැමරීමට මිනිසුන් අසල්වැසි ප්‍රදේශවල, පොදු ස්ථානවල සහ පන්සල්වල එකතු වෙති. මෙම කාලය තුළ ප්‍රජා උත්සව, සංස්කෘතික වැඩසටහන් සහ ප්‍රදර්ශන සංවිධානය කරනු ලැබේ.
• සංස්කෘතික ප්‍රසංග- සාම්ප්‍රදායික නැටුම් වලට අමතරව, හෝලි සැමරුම් බොහෝ විට නාට්‍ය, සහ සංගීත සංදර්ශන ඇතුළු සංස්කෘතික සංදර්ශන වලින් සමන්විත වේ. මෙම ප්‍රසංගවලින් හෝලි හා සම්බන්ධ පුරාවෘත්තවල කථා හෝ ඉන්දියානු සංස්කෘතියේ විවිධත්වය ප්‍රදර්ශනය කළ හැකිය.
හෝලි යනු ප්‍රීතියෙන්, සුහදතාවයෙන් සහ සංස්කෘතික එකමුතුවෙන් මිනිසුන් එකට එක් කරන ගතික සහ ඇතුළත් උත්සවයකි. වර්ණ, ජලය, සංගීතය, නැටුම් සහ සම්ප්‍රදායික චාරිත්‍ර වාරිත්‍රවල සංකලනය හෝලි විචිත්‍රවත් සහ අමතක නොවන උත්සවයක් බවට පත් කරයි.ඉන්දියාවේ හෝලි උත්සවය මිනිසුන් අතර සංස්කෘතික අවබෝධය වර්ධනය කිරීමෙහිලා වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. මෙම විචිත්‍රවත් සැමරුම, එහි පොහොසත් සම්ප්රදායන් සහ චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර සමඟින්, සංස්කෘතික පාලමක් ලෙස කටයුතු කරයි. හෝලි සංස්කෘතික සම්ප්රදායන් සැමරීම සම්බන්ධ වන අතර, සංස්කෘතික විවිධත්වය පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයක් සහ අගය කිරීම මෙම උත්සවය දිරිමත් කරයි. ප්‍රජා සාමාජිකයින් අතර සංස්කෘතික අවබෝධය සහ ගෞරවය ප්‍රවර්ධනය කිරීම මහජන සම්බන්ධතා මගින් සංලක්ෂිත වේ.හෝලි ගැඹුරු සංස්කෘතික හා මිථ්‍යා වැදගත්කමක් දරයි. නපුරට එරෙහිව යහපත ජයග්‍රහණය කිරීම වැනි උත්සවය හා සම්බන්ධ කථා බෙදාහදා ගෙන පරම්පරාවෙන් පැවත එන අතර සංස්කෘතික වටිනාකම් සහ විශ්වාසයන් පිළිබඳ සාමූහික අවබෝධයක් ලබා දෙයි.
හෝලි හා සම්බන්ධ විවිධ චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර, හෝලිකා දහන් (ගිනිමැලය), වර්ණ සමඟ සෙල්ලම් කිරීම සහ රසකැවිලි හුවමාරු කිරීම ඇතුළු සම්ප්රදායන් තුළ ගිලී ඇත. මෙම චාරිත්‍ර සංස්කෘතික භාවිතයන් සම්ප්‍රේෂණය කිරීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස කටයුතු කරයි.හෝලි සමයේදී කලාත්මක ප්‍රකාශන සහ සංගීත සංදර්ශන සංස්කෘතික අවබෝධයට දායක වේ. උත්සවය හා සම්බන්ධ සාම්ප්‍රදායික ගීත සහ නැටුම් විවිධ ප්‍රදේශවල කලාත්මක උරුමයන් ප්‍රදර්ශනය කරයි.
ඉන්දියාවේ හෝලි උත්සවය එක්සත්කම, සංස්කෘතික අවබෝධය ප්‍රවර්ධනය කරන විචිත්‍රවත් සහ සංස්කෘතිකමය වශයෙන් වැදගත් සැමරුමකි. හින්දු පුරාවෘත්තවල, විශේෂයෙන් ක්‍රිෂ්ණ දෙවියන්ගේ සහ රාධාගේ පුරාවෘත්තවල මුල් බැස ඇති හෝලි යනු නපුරට එරෙහිව යහපත ජයග්‍රහණය කිරීමේ සංකේතයකි. මෙම උත්සවය වර්ණ කුඩු සෙල්ලක්කාර ලෙස විසි කිරීම, සංකේතාත්මක ගිනිදැල් සහ කලාප හරහා වෙනස් වන විවිධ චාරිත්‍ර වලින් සංලක්ෂිත වේ.හෝලි සංස්කෘතික පාලමක් ලෙස සේවය කරයි, විවිධ පසුබිම්වල මිනිසුන් ප්‍රීතියෙන් හා එකමුතුකමකින් එකට ගෙන එයි. උත්සවවලදී වර්ණ භාවිතා කිරීම සංකේතාත්මක වන අතර, ජීවිතයේ විවිධ හැඟීම් සහ අංගයන් නියෝජනය කරයි. සැමරුම සමාජ බාධක ඉක්මවා, සමානාත්මතාවය සහ සමාව දීම, සහ ගැටුම් සංහිඳියාව දිරිමත් කරයි.
හෝලි සැමරීමට ප්‍රජාවන් එකට එකතු වන අතර, ප්‍රජාව සහ සමාජ සංහිඳියාව පිළිබඳ හැඟීමක් ඇති කරයි. උත්සවය විවෘත නිවාස, ආගන්තුක සත්කාරය සහ සම්ප්‍රදායික රසකැවිලි හුවමාරු කර ගැනීම, සංස්කෘතික හුවමාරුව සහ අවබෝධය සඳහා දායක වේ. එහි කලාපීය වෙනස්කම්, සාම්ප්‍රදායික චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර සහ පරම්පරා ගණනාවක් පුරා සංස්කෘතික භාවිතයන් සම්ප්‍රේෂණය කිරීම තුළින් හෝලි ඉන්දියාවේ සංස්කෘතික විවිධත්වයේ පොහොසත් පටය විදහා දක්වයි.මේ සියලු අංග හරහා ඉතාමත් ශක්තිමත් මහජන බදීමක්,සම්බන්ධතාවයක් ගොඩනැගෙන බව සහ එය ගොඩනගා ගනීමේ අරමුණින් යුතුව ඉන්දීය ජනතාව හෝලි උත්සවය සමරනු ලබයි.
සමස්තයක් වශයෙන් ගත් කල, හෝලි විවිධ ප්‍රජාවන් අතර සංස්කෘතික සහ ආගමික සැමරුම් ඒකාබද්ධ කිරීමේ බලවේගයන් ලෙස, සංස්කෘතික දැනුවත්භාවය, අගය කිරීම සහ පොදු උරුමය පිළිබඳ හැඟීමක් ප්‍රවර්ධනය කළ හැකි ආකාරය පිළිබඳ ප්‍රබල උදාහරණයකි.
මංජුලා දිසානායක.
-w_200.jpg)
-w_200.jpg)
