ළමා අපයෝජනය මිලියන සංඛ්යාත දරුවන්ගේ ආරක්ෂාව, සෞඛ්යය සහ අනාගතය කෙරෙහි බලපාන දැඩි ගෝලීය අවධානයට ලක්වන ගැටළුවකි. එය විවිධ ස්වරූපයන්ගෙන් ගත හැකි අතර සැලකිය යුතු ගැටළුකාරී තත්වයන් ඇති කරයි. සමාජයක් ලෙස ළමා අපචාර වැළැක්වීමට සහ සියලු දරුවන්ට සුරක්ෂිත සහ පෝෂණීය පරිසරයක හැදී වැඩීමට අවස්ථාව සැලසීමට සාමූහිකව කටයුතු කිරීම අපගේ යුතුකමයි.
ළමා අපචාර යනු කුමක්ද?
ළමා අපචාර යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ දෙමව්පියන්, රැකබලා ගන්නෙකු හෝ වෙනත් පුද්ගලයෙකු විසින් දරුවාට සිදුකරන හානියක් හෝ අනතුරක් සිදු කරන ක්රියාවක් හෝ අකර්මන්යතාවයකි. එය කායික අපයෝජනය,චිත්තවේගී අපයෝජනය,ලිංගික අපයෝජනය,නොසලකා හැරීම වැනි ආකාරවලින් සිදුවිය හැකිය.පහර දීම, සෙලවීම හෝ පිළිස්සීම වැනි ක්රියා මගින් ශාරීරික හානියක් සිදු කිරීම,වාචික පහරදීම්, අවමන් කිරීම හෝ ප්රතික්ෂේප කිරීම තුළින් දරුවාගේ ආත්ම අභිමානයට හානි කිරීම,බලහත්කාරයෙන් හෝ සූරාකෑමෙන් හෝ ලිංගික ක්රියාකාරකම්වලට දරුවෙකු සම්බන්ධ කර ගැනීම,ආහාර, නවාතැන්, සෞඛ්ය සහ අධ්යාපනය ඇතුළුව දරුවාගේ මූලික අවශ්යතා සපුරාලීමට අපොහොසත් වීම ආදී ලෙස අපයෝජන සිදු වේ.
ළමා අපයෝජනයේ බලපෑම.
ළමා අපයෝජනයේ බලපෑම ගත් විට ළමා අපයෝජනයේ ප්රතිවිපාක විනාශකාරී සහ දිගුකාලීන විය හැකි අතර, දරුවාට විවිධ ආකාරවලින් බලපායි.එනම් ශාරීරික සෞඛ්ය ගැටලු-තුවාල, සංවර්ධන ප්රමාදයන් සහ නිදන්ගත සෞඛ්ය ගැටලු,චිත්තවේගීය සහ මානසික සෞඛ්ය අරගල-කාංසාව, මානසික අවපීඩනය, PTSD සහ අඩු ආත්ම අභිමානය,අධ්යයන අභියෝග-පාසැලේ දුර්වල කාර්ය සාධනය සහ අවධානය යොමු කිරීමේ අපහසුතාව,සමාජ ගැටළු-සෞඛ්ය සම්පන්න සබඳතා ඇති කර ගැනීමේ දුෂ්කරතා සහ විශ්වාස ගැටළු ආදී ලෙස බලපායි.
ළමා අපයෝජන වැළැක්වීම.
ළමා අපයෝජන වැළැක්වීම සඳහා පුද්ගල, ප්රජාව සහ ජාතික මට්ටමින් සාමූහික ප්රයත්නයක් අවශ්ය වේ.දැනුවත් කිරීම-ළමා අපයෝජනයේ විවිධ ආකාර සහ සලකුණු පිළිබඳව මහජනතාව දැනුවත් කිරීම සහ ළමා අපයෝජන පිළිගත නොහැකි බවට පණිවිඩය ප්රවර්ධනය කිරීමට මාධ්ය ප්රචාරණ භාවිතා කිරීම, පවුල් ශක්තිමත් කිරීම-ධනාත්මක විනය සහ සන්නිවේදන කුසලතා උගන්වන මාපිය පන්ති සැපයීම සහ අවශ්ය පවුල් සඳහා මූල්ය ආධාර, උපදේශන සහ වෙනත් සම්පත් ලබා දීම,උපකාරක ප්රජාවන් සෑදීම-දරුවන්ට සහ පවුල්වලට සහය ලබා ගත හැකි ප්රජා මධ්යස්ථාන සහ ආරක්ෂිත අවකාශයන් පිහිටුවීම සහ ළමා ආරක්ෂාව සඳහා ක්රියාකාරී භූමිකාවන් ගැනීමට පාසල් සහ ප්රජා සංවිධාන දිරිමත් කිරීම,ශක්තිමත් නීති සහ ප්රතිපත්ති ක්රියාත්මක කිරීම-වැරදිකරුවන්ට එරෙහිව දැඩි නීතිමය පියවර ක්රියාත්මක කිරීම සහ අපයෝජන සිද්ධීන් විසඳීම සඳහා ප්රවේශ විය හැකි සහ කාර්යක්ෂම ළමා ආරක්ෂණ පද්ධති සංවර්ධනය කිරීම,දරුවන් සවිබල ගැන්වීම-දරුවන්ට ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් පිළිබඳව දැනුවත් කිරීම සහ අපයෝජනයන් හඳුනාගෙන වාර්තා කරන ආකාරය ඔවුන්ට ඉගැන්වීම,
විවෘත සන්නිවේදනය පෝෂණය කිරීම ආදිය සිදු කළ යුතුය.
පැහැදිලි කළ නොහැකි තුවාල හෝ නිරන්තර අනතුරු,ඉවත් වීම හෝ අධික ලෙස ආක්රමණශීලී වීම වැනි හැසිරීම් වල හදිසි වෙනස්කම්,ඇතැම් වැඩිහිටියන් වටා ඇති බිය හෝ ගෙදර යාමට ඇති අකමැත්ත,දුර්වල සනීපාරක්ෂාව, මන්දපෝෂණය හෝ නිරන්තර අධීක්ෂණය නොමැතිකම ආදිය අපචාරයට ලක් වූ දරුවකුගේ හඳුනාගත හැකි ලක්ෂණ වේ.
දේශීය ළමා ආරක්ෂණ සේවා හෝ ළමා අපචාර ක්ෂණික ඇමතුම් අංකයක් ඇමතීම, දරුවා හදිසි අනතුරකට ලක්වුවහොත් පොලිසියට දැන්වීම,විශ්වාසදායක රාජ්ය නොවන සංවිධාන හෝ ළමා සුභසාධනය පිළිබඳ විශේෂිත වූ සංවිධාන වෙත සම්බන්ධ වීම,ඉක්මනින් උපකාර ලබා දීම ආදියෙන් තවදුරටත් හානිය වළක්වා ගත හැකි අතර අපයෝජනයක සලකුණු දුටු විගස ඉහත පියවරා අනුගමනය කළ යුතු ය.
ළමා අපයෝජන වැළැක්වීම දෙමාපියන්ගේ හෝ රැකබලා ගන්නන්ගේ වගකීමක් පමණක් නොව, එය පුද්ගලයන්, ප්රජාවන් සහ රජයන් ඇතුළත් සාමූහික ප්රයත්නයකි.ඒ සැම එක්ව, සෑම දරුවෙකුටම ආරක්ෂිත, අගය සහ ආදරය දැනෙන ලෝකයක් නිර්මාණය කළ හැකිය. අදම ක්රියාත්මක වීමෙන් අනාගත පරපුර ආරක්ෂා කර අපචාරවලින් තොර සමාජයක් ගොඩනැගිය හැකිය. ළමා අපචාරවලට එරෙහි සටනේ දී අපි එකාවන්ව නැගී සිටිමු - මන්ද සෑම දරුවෙකුටම දියුණු වීමට අවස්ථාවක් ලැබිය යුතු බැවිනි.
තිසාරා රාජපක්ෂ.