ප්රාථමික අධ්යාපනය ජාතියක සංවර්ධනයේ මූලික පදනම ලෙස ක්රියා කරයි. තරුණ මනස හැඩගස්වා ඔවුන් ජීවිත කාලය පුරාම ඉගෙනීමට සූදානම් කරයි. ශ්රී ලංකාව තුළ, ප්රාථමික අධ්යාපන ක්රමය රටේ ප්රගතියේ අත්යවශ්ය අංගයක් වී ඇති අතර, ඉහළ සාක්ෂරතා අනුපාත සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා සහ සමාජ හා ආර්ථික ප්රගතිය පෝෂණය කිරීම සඳහා තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. හොඳින් ව්යුහගත විෂය මාලාවක්, නිදහස් අධ්යාපන ප්රතිපත්ති සහ ඇතුළත් කිරීමට කැපවීම සමඟින්, ශ්රී ලංකාව ජාතිය පුරා සිටින දරුවන්ට ගුණාත්මක අධ්යාපනයක් සඳහා ප්රවේශය ලබා දීමේ දී සැලකිය යුතු ප්රගතියක් ලබා ඇත. මෙම ලිපිය ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපනයේ සාර්ථකත්වයට දායක වන රජයේ මුල පිරීම්, ප්රජා සහභාගීත්වය, ගුරුවරුන්ගේ ගුණාත්මකභාවය සහ අධ්යාපනයට ප්රමුඛත්වය දෙන සංස්කෘතික වටිනාකම් ඇතුළු සාධක ගවේෂණය කරයි. ශ්රී ලංකාවේ සෑම දරුවෙකුටම සාධාරණ හා විස්තීර්ණ අධ්යාපනික පදනමක් ලැබෙන බව සහතික කිරීම සඳහා පවතින අභියෝග සහ අවශ්ය උපාය මාර්ග ද විමර්ශනය කරයි.
1945 දී හඳුන්වා දුන් ශ්රී ලංකාවේ නිදහස් අධ්යාපන ප්රතිපත්තිය රටේ ප්රාථමික අධ්යාපනයේ සාර්ථකත්වයේ මුල් ගලකි. සමාජ ආර්ථික තරාතිරම නොතකා සියලුම දරුවන්ට අධ්යාපනය ලබා ගත හැකි බව රජය සහතික කරයි. නොමිලේ පෙළපොත්, නිල ඇඳුම් සහ දහවල් ආහාර සැපයීම වැනි මුලපිරීම් පාසල් පැමිණීම වැඩි කිරීමට සහ පාසල් හැර යාමේ අනුපාතය අඩු කිරීමට දායක වී ඇත. තවද, පාසල් යටිතල පහසුකම් සහ ගුරු පුහුණුව සඳහා රජයේ ආයෝජනය අධ්යාපනයේ ගුණාත්මකභාවය ඉහළ නැංවීම සඳහා තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කර ඇත.
ශ්රී ලාංකේය සංස්කෘතිය තුළ අධ්යාපනයට සැලකිය යුතු ස්ථානයක් හිමි වන අතර, දෙමාපියන් සහ ප්රජාවන් දරුවන් ඉගෙනීම සඳහා ක්රියාකාරීව දිරිමත් කරයි. මෙම සංස්කෘතික අවධාරනය ප්රාථමික අධ්යාපනය ඉහළ අගයක් ගන්නා පරිසරයක් පෝෂණය කරයි, සිසුන් අධ්යාපනික වශයෙන් දස්කම් දැක්වීමට පොළඹවයි. සාම්ප්රදායික සහ නවීන ආධාරක පද්ධති, ප්රජා පාදක අධ්යාපන වැඩසටහන් ඇතුළුව, ජීවිත කාලය පුරාම ඉගෙනීම සඳහා ශක්තිමත් පදනමක් සහතික කරමින්, මුල් අධ්යාපනයේ වැදගත්කම ශක්තිමත් කිරීමට උපකාරී වේ.
ශ්රී ලංකාව ප්රාථමික අධ්යාපනයේ ස්ත්රී පුරුෂ සමානාත්මතාවය සාක්ෂාත් කර ගැනීමේදී කැපී පෙනෙන ප්රගතියක් අත්කරගෙන ඇති අතර පිරිමි සහ ගැහැණු ළමුන් සඳහා ඇතුළත් වීමේ අනුපාතය ආසන්න වශයෙන් සමාන වේ. මීට අමතරව, විශේෂ අවශ්යතා ඇති දරුවන් ප්රධාන ධාරාවේ පාසල්වලට ඒකාබද්ධ කිරීමේ ප්රයත්නයන්, ඇතුළත් කිරීම් අවධාරණය කරමින් වේගවත් වී ඇත. කෙසේ වෙතත්, කලාපීය විෂමතා, ග්රාමීය ප්රදේශවල සීමිත සම්පත් සහ නවීකරණය කරන ලද ඉගැන්වීම් ක්රමවල අවශ්යතාවය වැනි අභියෝග තවමත් පවතී. රටේ ප්රාථමික අධ්යාපනයේ ජයග්රහණ තිරසාරව පවත්වාගෙන යාමට සහ ගොඩනැංවීමට මෙම ගැටලුවලට විසඳුම් සෙවීම අත්යවශ්ය වේ.
මෙම ප්රතිපත්ති රාමුව, සංස්කෘතික සහයෝගය සහ ඇතුළත් කිරීම් තවදුරටත් සංවර්ධනය සඳහා ක්ෂේත්ර ඉස්මතු කරමින් ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපන ක්රමයේ සැලකිය යුතු ජයග්රහණ අවධාරනය කරයි. ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපනයට මූලික වශයෙන් විශ්වාසය හා ආයෝජන ලැබීම, එහි සාර්ථකත්වයේ මූලික කරුණු වේ. රජයේ අධ්යාපන පද්ධතිය තුළින් සියළු දරුවන්ට ප්රාථමික අධ්යාපනය ලබා දීමට සහනයක් ලබා දීම, සමස්ත ජාතික අධ්යාපන ප්රතිපත්තියෙහි යහපත් අරමුණකි. මේ නිසා, ප්රාථමික අධ්යාපනයේ ගැටලු ප්රතිසංස්කරණය කිරීමේ උත්සාහය, පාසල් පද්ධතියේ ප්රතිසංස්කරණ ව්යාපාරය, පාසල් හෝ ශිෂ්ය-ගුරු සම්බන්ධතා හා ප්රාථමික අධ්යාපන මට්ටමේ ආධාර සහ යෝජනා මගින් දරුවන්ගේ අධ්යාපන මාර්ගෝපදේශයට සහන දක්වයි. ප්රාථමික අධ්යාපනයේ සාර්ථකව ක්රියාත්මක වීමේදී මතුවන ගැටලු දක්නට ලැබේ. පළමු පාසල් හෝ ප්රාථමික ආධාරක සැලැස්වීම, විශේෂ පරීක්ෂණක පද්ධතියෙන් අඩුවීම, සහ පාසල් පද්ධති තුළ අඩු ක්රීඩා සහ ක්ෂේම උපකරණ, සමහරවිට, සාර්ථකව අධ්යාපනය ලබා දීමට බාධා වෙනවා. 2014 ඉහත, ප්රාථමික පාසල් කාර්ය මණ්ඩලය සහ අධ්යාපන පද්ධතිය තුළ ඇති බෙදාහැරීම් සහ සංවිධාන අඩු වීම, එහි ගැටලු මතු කෙරේ.
ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපනයේ මුල් ගැටලුවක් ලෙස පාසල් පහසුකම් අඩු වීම මතු වේ. බොහෝ ග්රාමීය පාසල් හා නගර සීමා මත ක්රියාත්මක වන පාසල්වල අධ්යාපන පහසුකම් අඩු බවට පත්වී ඇත. තාක්ෂණික උපකරණ, ක්රීඩා පරිසර සහ පරිසර සුඛෝපභෝගීතාව, පාසල් ගොඩනැගිලි අලුත්වැඩියාව සහ පර්යේෂණ කටයුතු මත සීමා තිබේ. මෙවන් අඩු පහසුකම් නිසා, දරුවන්ට අධ්යාපන පසුබැසීමක් ඇතිවීම හා ඔවුන්ගේ හැකියාවන් නිවැරදිව වර්ධනය නොවීම ප්රකාශයට පත් වේ.
ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපනයේ ගුරු කාර්ය මණ්ඩලයේ සුදුසුකම් සහ පුහුණු කිරීමේ අඩුවීමක් දක්නට ලැබේ. බොහෝ ගුරු නිසි ආධාර සහ අභිප්රේරණය ලබා නොදීම නිසා, ගුරුකම නරක කාර්ය සාධනයක් ඇතිවීමේ අවස්ථාවන් ඇතිවී ඇත. ගුරුන්ට නව මාර්ගෝපදේශ ලබා දීමේ අවශ්යතා හා ඔවුන්ගේ වෘත්තීය පුහුණුවක් ලබා දීමේ ප්රතිපත්ති අඩු වීම, දරුවන්ගේ අධ්යාපන ගුණාත්මකතාවට බාධා කරයි.
ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපනයේදී විශාල පන්තියන් සහ අඩු ශිෂ්ය-ගුරු අනුපාතය එකක් ගැටලුවක් වේ. එකම පන්තියේ ගණනක් වැඩි ශිෂ්යයන් සිටීම නිසා, ගුරුවරයාට හැකියාවක් නැතිවීම හෝ කුඩා පන්තියකට සමාන අධීක්ෂණයක් සපයන්න බැරිනම්, දරුවන්ගේ අධ්යාපන ප්රතිඵලයන්ට අපහසුතා මතු වේ. මේ නිසා, සෑම දරුවෙක්ටම පෞද්ගලික අවශ්යතා පරික්ෂා කිරීම සහ ක්ෂේම හා ආධාරක ක්රමවේදයන් සපයනවා යන්න ඉතා අපහසුය.
ප්රාථමික අධ්යාපනයේ නීතිමය සහ පාලන ගැටලු දක්නට ලැබේ. අධ්යාපන ක්ෂේත්රයේ නීති හා කාර්ය සාධන ක්රමවේදයන් ආරක්ෂා කිරීමේදී බොහෝ විට නොසැලකිලිමත් පාලන ක්රම නිසා, ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපන ක්ෂේත්රයේ කුමක් වුවද පසුබැසීමක් ඇතිවීමේ අවදානමක් පවතී. පාලන කාර්යයන්, සැලසුම් හා නීතිමය ක්රමවේදයන්හි අඩුවීම නිසා, පාසල් ප්රතිඵල හා අධ්යාපන ගුණාත්මකභාවය බියකාරී වන්නේය.
ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපනයේ සාර්ථකත්වයට අදාළ කාරණා බොහෝමයක් ඇත. පළමුව, රජයේ අධ්යාපන ක්රමය තුළ අයෝජනයේ වර්ධනය, පාසල් පහසුකම් හා ගුරු උපකරණ හොඳට වැඩි කිරීම අතිශයින්ම මූලික වේ. ප්රාථමික අධ්යාපනයේ ගුණාත්මකභාවය සහ වාර්ෂික නිර්දේශ පද්ධතිය මඟින්, දරුවන්ට වඩා හොඳ අධ්යාපන මට්ටමක් ලබා දීමට උපකාරී වේ. ප්රාථමික අධ්යාපන ආයතන හෝ පාසල්, විශාල පරිසර සහ ක්රීඩා වාසියක්, හොඳම ඉගෙනීමේ අවකාශය ලබා දීම සාර්ථකත්වයේ මූලික අදහස් වේ.
ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපනයේ සාර්ථකත්වයට ගුරු කුසලතා හා පෝෂණය වැදගත් කාරණා වේ. ගුරු උපකරණ සහ පාසල් පද්ධති නිවැරදිව ක්රියාත්මක කිරීම හා කුසලතා සංවර්ධනය, මහා මට්ටමේ අධ්යාපන ප්රතිඵල සඳහා ඉතා වැදගත් වේ. ගුරුවරයන්ගේ ක්රමවේද, පන්ති පසුබැසීම් හෝ ප්රතිපත්ති තුළ අලුත් වෙනස්කම්, අධ්යාපන මට්ටම් උසස් කිරීමේ පනස්වෙනි ක්රමවේදයන්ට මඟ පෙන්වයි.
ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපනයේ සාර්ථකත්වයට රජයේ සහ පෞද්ගලික ආයෝජන මූලික භූමිකාවක් සතුවේ. රජයේ අධ්යාපන වැඩපිළිවෙලෙන්, පාසල් පහසුකම් සංවර්ධනය කිරීම, ගුරු ප්රවර්ධන වැඩසටහන් සහ පඬිම් පද්ධති සපයීම මඟින්, දරුවන්ට නිසි අධ්යාපනය ලබා දීමේ හැකියාව වැඩි කරයි. පෞද්ගලික අධ්යාපන ආයතන සහ ආයෝජන, නව තාක්ෂණ භාවිතය හා ගුරු උපකරණ යොදා ගනිමින්, අධ්යාපන ක්ෂේත්රයේ වර්ධනයට තවත් දායක වේ.
ප්රාථමික අධ්යාපනයේ සාර්ථකත්වය සඳහා පරිසරය හෝ අධ්යාපන සමාජීය නිර්මාණ , අධ්යාපන පරිසරයේ අංග සමග හොඳ සමබරතාවයක් තිබිය යුතුය. සාමාජික මට්ටමෙන් දරුවන්ගේ මනෝභාවය, පවුල සහ පරිසර තත්වය පිලිබදව අවධානය යොමු කල යුතුය. ශ්රී ලංකාවේ ප්රාථමික අධ්යාපනය ජාතික සංවර්ධනයේ අත්යවශ්ය පදනමක් වී තිබේ. රජයේ නිදහස් අධ්යාපන ප්රතිපත්තිය, සංස්කෘතික වටිනාකම් සහ ප්රජා සහයෝගය මගින්, සියලුම දරුවන්ට ගුණාත්මක අධ්යාපනයක් ලබා දීමේ අරමුණ ප්රාථමික අධ්යාපනයේ සාර්ථකත්වය තහවුරු කරයි. එහෙත්, පවතින අභියෝගවලට යතාපරීක්ෂාකාරී විසඳුම් සොයා ගැනීම, අධ්යාපන මට්ටම තවදුරටත් උසස් කිරීම සඳහා වැදගත් වේ. දරුවන්ට නිවැරදි හැකියාවන් ලබා දී, ඔවුන්ගේ ජීවිත සාර්ථක ලෙස ගොඩනැගීම සඳහා, ප්රාථමික අධ්යාපනය සමාජයෙහි ප්රමුඛතම ආරම්භය විය යුතුය.
මංජුලා දිසානායක.